Bestaat het, een portefeuille die crashproof is?
Als ik kijk naar hoe lang Warren Buffett al actief is en hoe rijk hij nu is, dan geldt op de lange termijn dat het bestaat.
Maar ook Warren Buffett zag tijdens de enorme beursdalingen van 2000 en 2008 zijn vermogen fors afnemen. Kan je dus blijkbaar niet immuun worden voor de schommelingen van de beurs, maar je kan wel je vermogen zo inzetten dat je op termijn altijd boven Jan blijft.
Die constatering is uiteindelijk positief.
Stel even, u heeft een portefeuille met alleen obligaties.
Hoe kwetsbaar ben je dan?
Als eerste kan de munt verdwijnen. Ook kan een overheid of bedrijf besluiten de rechten op de obligaties niet langer te erkennen. Ik heb zelf ooit bijna 100.000 guldens verloren toen, ik dacht in 1997, Rusland ineens besloot haar staatsobligaties weg te strepen. Ineens gaven ze aan de eerder uitgegeven obligaties niet meer te erkennen en ze besloten geen rente of aflossing meer te betalen. Dat is een enorm risico in (staats)obligaties. Daarbij kan in een periode van stijgende rente de waarde van de portefeuille extreem hard dalen. Ik maakte ook in de jaren negentig al eens een 39% daling op de obligatiekoersen mee.
Helaas doe je daar als kleine belegger niets tegen. Het is het risico met (staats)obligaties. Ik was wel genezen van deze “laag risico” investeringen in obligaties.
Dan aandelen.
Als de crisis uitbreekt, dan wil niemand nog kopen. Een daling van 20% in één dag komt gemiddeld minstens één keer in de zeven jaar voor. De laatste tientallen jaren vaker zo heb ik het idee. Bedrijven kunnen bij een crisis massaal failliet gaan. Dat komt dan vooral door de banken. Als een bedrijf niet meer aan de leningvoorwaarden voldoet, dan komen banken in actie. Na 2008 werden heel wat bedrijven gedwongen om extreem meer aandelen uit te zetten (tegen enorm lage koersen) om maar aan geld te komen waarmee de banken betaald konden worden. Als aandeelhouders werd je dus enorm verwaterd en bij heel wat bedrijven is het de vraag of je als aandeelhouder dan ooit nog boven water komt. Dat was dan nog bij de bedrijven die het uiteindelijk gered hebben. Heel wat bedrijven zijn na 2008 failliet gegaan of genationaliseerd.
Achteraf is het makkelijk. Je had de aandelen van de winnaars moeten kopen… Maar ja, wie zijn de winnaars?
Op zich is daar wat over te zeggen.
De grootste bedrijven zijn in goede tijden voor beleggers niet zo heel interessant. De kans op koersklappers is in goede tijden klein. Bij een beurscrash echter is hun verlies het kleinst en deze aandelen herstellen het snelste. Reken er echter op dat ook de koersen van de grootste en meest succesvolle bedrijven makkelijk 50% kunnen dalen.
Dat Warren Buffett het zo goed doet na een crisis is omdat hij de hoeksteenaandelen in bezit heeft en juist deze aandelen tijdens de crisis spotgoedkoop bijkoopt.
Het gaat er dus ook om dat je deze hoeksteenaandelen eigenlijk het beste IN de crisis tegen prachtige kortingen koopt.
Daar moet je op dat moment cash voor hebben.
(Ik heb daar in 1999 mijn Trendmethodische Aanpak op geschreven! U vindt deze hier.
Onroerend goed en aandelen van onroerend goed fondsen.
Onroerend goed is prachtig, zolang er een betalende huurder aanwezig is. Als die huurder weg gaat of failliet gaat, dan is er een probleem. Onroerend goed is namelijk niet liquide. Je geld zit er vreselijk vast in.
Bij een crisis kan het, als de huurder het redt, een prachtige manier zijn om een inkomen in de dan geldende valuta te houden.
Ook hier geldt echter dat je het vastgoed in de crisis eigenlijk zou moeten kopen. Dan is het goedkoop en dan kan je rendementen maken. Ik zag dat de laatste jarne hier in mijn eigen dorp. Een gestopte varkensboer had tientallen miljoenen cash en kocht tegen bodemkoersen de panden van gefaalde horecabedrijven op. Hij bracht er nieuwe huurders in en stuk voor stuk loopt het nu als een trein.
Een prachtige manier om rijk te worden, als je tenminste zo lang op je geld kan wachten. Het duurt namelijk soms wel jaren en al die jaren heb je wel onderhoud en belastingen te betalen.
Onroerend goed fondsen zijn voor de meeste beleggers een beter alternatief. Bij de Brexit zagen we weer eens welke risico’s er zijn. Vanwege de Brexit referendum uitkomst wilden (te) veel beleggers uit de onroerend goed fondsen stappen. Die kwamen hierdoor in een acuut cash tekort probleem en moesten het fonds op slot doen.
Dit houdt in dat niemand nog kan verkopen. De vraag is hoe lang het duurt voor de fondsen weer open gaan.
Goud en zilver. Ik schreef het al vaak, dit zijn wat mij betreft GEEN beleggingen. Fyeiek goud en zilver aanhouden of goud en zilver rekeningen aanhouden is een alternatief voor sparen. Het is dus spaargeld in de vorm van fysiek goud en/of zilver.
In het verleden is gebleken dat een combinatieportefeuille een aardig idee is. Aardig, want het houdt in dat je fors geld verliest in een crisis.
Ik heb zelf de nadruk op mijn portefeuille nu liggen op energie aandelen (goedkoop vanwege de lage olieprijs) en goud en zilvermijnen (die waren begin dit jaar spotgoedkoop vanwege de jarenlange malaise in de goud en zilvermarkt.)
Het komt bijna niet voor (op dagbasis bezien) dat beide sectoren winnen. Maar vaker is het juist dat het verlies in de ene hoek gecompenseerd wordt door de winst in de andere. In die zin twee sectoren die het resultaat van mijn totale portefeuille wel stabiliseren.
De beste methode is cash te zijn in de juiste valuta (eventueel dus ook goud en/of zilver) als de crisis uitbreekt en in die crisis kwaliteit kopen als de rest in paniek aan het verkopen is.
Achteraf is het makkelijk. Warren Buffett is het mooiste voorbeeld van een belegger die heeft laten zien dat het spelletje door hem begrepen is. De meeste beleggers durven niet in de crisis. Ze wachten tot de beurs en de koersen weer tot rust zijn gekomen en voor dat geduld en die zekerheid betalen ze dan uiteindelijk (te) veel geld.
Zijn derivaten een goed idee in een crisis?
Ja… Als je op tijd de derivaten in huis hebt die in waarde toenemen als de beurs daalt. Maar… Er zijn enorme risico’s, ook als je de juiste derivaten lijkt te hebben.
Deze derivaten hebben namelijk partijen die ze in de markt gezet hebben. Als zo’n partij in de problemen komt kan het zo zijn dat je derivaat niets meer waard is. Heel wat beleggers en bedrijven en banken gingen de mist in toen Lehman Brothers ineens failliet ging. Niemand had zich vooraf ingedacht dat hun invloed zo enorm zou zijn. Die bank zat als tussenpersoon of als tegenpartij in heel veel posities. Ze verdwenen en al die derivaten waren waardeloos en bij veel andere afgeleide producten was de administratie vervolgens een bende. Heel veel leningportefeuilles van banken, pensioenfondsen en verzekeraars waren in 2009 waardeloos omdat de administratie verdwenen was. Pas na 2014 werden deze portefeuilles weer fors meer waard toen steeds meer documenten teruggevonden werden en administraties hersteld konden worden.
Niet voor niets dat een bank als Goldman Sachs tegen centen op de dollar deze portefeuilles heeft opgekocht. Ze verdienden er uiteindelijk miljarden mee. Slachtoffers zijn vooral pensioenfondsen, overheden en obligatiefondsen.
Deutsche Bank heeft nu de waarschuwing uit doen gaan dat het water ze tot de lippen staat. Hun derivatenportefeuille is vergelijkbaar met die van Lehman Brothers.